.png)
Het Verhaal
Hoe de plek ‘Robur op Den Eik’ werd
Van familiebos naar een plek van rust voor velen
In 2011 kreeg ik van mijn vader een stukje familiebos, dat ik ‘Den Eik’ noemde. Vooral voor mijn ouders gaf dat rust. Het idee was dat ik als nomadisch levende mens (sinds 2004) dan een vast plekje had waar ik met mijn ‘bus’ heen kon, wanneer ik wou en zo lang als ik wou, met genoeg hout voor mijn kacheltje :-).
Een vast, eigen plekje, waar ik vaak een paar dagen zou kunnen zijn. Dat was het plan.
Nu was Robur – zo heet het huisje, naar de wetenschappelijke naam Quercus robur, zomereik – al van bij ’t begin bedoeld als een plek van rust en genezing voor velen: verschillende mensen hebben meermaals de helende energie van Den Eik ervaren terwijl er niet eens iets stond. Dus kwam het idee om een huisje in de vorm van een yurt te bouwen.
Dat liep niet bepaald van een leien dakje. Na een aantal schijnbare (!) tegenslagen en onverwachte wendingen zat ik bij het centrale Vuurplekje op Den Eik en vroeg mij ietwat wanhopig af hoe het nu verder moest als ik Robur écht moest bouwen, en plots ‘zei’ Den Eik tegen mij: “Of jij dat nu wilt of niet, maar Robur komt er!”
De bouw van een echt ecohuisje
Ateliers
Marieke Van Coppenolle, creator-uitvoerster en hoedster van Robur op Den Eik, vertelt je graag over het ontstaan en de ontwikkeling van Robur op Den Eik.
Niet, dus. Dat mocht namelijk niet van de overheid. “Den Eik ligt in verblijfsrecreatiezone, en als u daar wilt verblijven, dan MOET daar een chalet staan.” Mét een architectentekening.
​
​Dat was wel even slikken, want DAT zat niet in mijn toekomstplannen, ik had het niet nodig en ik had er ook de financiële middelen niet voor. Ik wist dus al zeker dat zo’n weekendhuisje in feite niet voor mij was.
Toch ’trok’ er iets aan mij, iets wou in dat bouwverhaal meegaan, ondanks alle materiële hindernissen en alle twijfels van ’t gezond verstand. Door eerdere fijne ervaringen met leven in tipi’s en yurts (= gers, Mongoolse tenten) had ik namelijk altijd gezegd dat ALS ik ooit iets zou bouwen, het rond moest zijn. Rond is natuurlijker en de (levens)energie stroomt er vloeiender. Rond is zacht en koesterend. Kortom, rond is een helende vorm, intussen zelfs wetenschappelijk bewezen!
Meteen viel er een enorme last van mijn schouders. Ik realiseerde mij waarom ik mij nooit echt de eigenaar van Den Eik had gevoeld (da’s alleen juridisch zo), maar wel de hoeder. En ik was dus ook niet de eigenaar van Robur, maar wel de facilitator! Mijn taak was alleen maar uit te voeren wat er moest gebeuren om Robur in de materie te laten komen; over de rest hoefde ik mij geen zorgen te maken!
​
Gaandeweg werd mij ook duidelijk voor wie Robur precies bedoeld is: een plekje om weer tot jezelf te kunnen komen, vooral voor mensen met een burn-out (of ter preventie ervan), en voor kunstenaars en schrijvers die aan hun project willen werken. En in periodes waarin hij niet bezet is, kan Robur ruimte geven aan mini-workshops en bijeenkomsten die te maken hebben met rust, natuur, genezing en creativiteit. Als de kern maar (her)verbinding is!
“Den Eik ligt in verblijfsrecreatiezone, en als u daar wilt verblijven, dan MOET daar een chalet staan.”
- gemeenteambtenaar
Plots ‘zei’ Den Eik tegen mij: “Of jij dat nu wilt of niet, maar Robur komt er!”
- de geest van Den Eik
Robur op Den Eik is een fantastisch avontuur geworden. Hij helpt mij de agenda van mijn ziel waar te maken: mildheid en verbondenheid ervaren en geven – want deze wereld heeft mildheid en de ervaring van verbondenheid nodig. In 2011 stond ik nog maar aan ’t begin, maar Robur had in geen tijd zijn natuur al helemaal waargemaakt: hij was helend bezig, bracht mensen van over de hele wereld samen die anders nooit samen gekomen zouden zijn, inspireerde mij en anderen, was echt steunend (en wordt nog steeds gesteund), kortom, zelfs al had de volgende dag iemand gezegd, “Sorry, ’t kan niet doorgaan, hier stopt het”, dan had Robur zijn taak al volbracht!
​
En zo is het vandaag nog steeds.
In die ontspanning begon ik elk stapje te zetten dat nodig was om binnen de regelgeving Robur te helpen manifesteren. Zoon Kris hielp bij het ontwerp, organisch architect Marc Schepens zorgde voor de bouwaanvraag die in april 2014 vergund werd. In november 2014 kwam er een werfkast met groene elektriciteit van Ecopower.
​
Ingenieur Edwin Verkuijlen maakte de technische bouwtekeningen van de hoofdstructuur, die aannemer Tiny Verstegen begon uit te voeren: fundering, dragende structuur en dakstructuur. Begin 2016 zorgde Marc Daelemans van PURE voor een ecologische waterzuivering: een rietveld met acht soorten moerasplanten, en een biotoopje waarin het gezuiverde water uitmondt. Dat water, die pure, levende gift van de natuur, rechtstreeks mogen gebruiken is genezend en rustgevend, helemaal in de geest van Den Eik. Daarmee is de ecologische watercyclus gesloten.
Intussen klaarden vaklui de kleinere klussen die echt vakmanschap vereisten of waar ik geen vrijwilligers of handige vrienden voor vond. Voor de buitenramen en -deuren (2017), de mezzanine, het keukenplatform en het grootste deel van de loodgieterij (alle waterleidings- en afvoerbuizen) zorgden de mensen van ARW Jouw vakman. De (vloer)verwarming en het warm water gaat, ook sinds 2017, via een warmtepomp van Geoservices.
De schrijnwerkerij liet ik vier jaar lang met veel plezier over aan de jonge kunstenaar Faramir Octaaf Goethals en de zijnen. Vooral vrienden legden tussen 2017 en 2022 de elektrische bekabeling aan, zowel binnen als buiten. Bouwmaterialen en onderhoudsproducten kwamen o.a. van Ecomat, Van Pelt, Beerse Metaalwerken en Controlled Soft Water.
​
In de keuken kwamen granieten aanrechtbladen van het sympathieke familiebedrijfje Getena, evenals kleine organisch gevormde bladen onder de wastafels (gevonden bij Xyleia) in badkamer en slaapkamers. Er kwam een bijzonder gulle steun van Bedking in Boortmeerbeek, die de bedden op maat maakte en leverde, met ergonomische lattenbodems en matrassen.
In november 2020 kwam de buitenafwerking met het groendak en de regenwateropvang (door Dakwerken Roothans), terwijl Koers de ecologische halfverharding rond Robur leverde.
​
Voor binneninrichting en onderhoud kon ik terecht bij Caatje’s Winkeltje, Dille & Kamille, Vanhoutte (o.a. beddengoed op maat), Jessica Moreno Strijbosch (groothandel in meubel- en gordijnstoffen, markt in Turnhout; indrukwekkende expertise, uitmuntende dienstverlening!), en Ecover.
Ik bereidde het internationaal Atelier (workshop) “bouwen met kalkhennep” (link, oude website) voor met Wolf Jordan, mijn steun en toeverlaat voor alles wat met kalkhennep en de kalkafwerking te maken had, voor het invullen van de muren en het leggen van de vloer (van 22 mei tot 5 juni 2017, werken voortgezet tot augustus 2018). Dat was op zich niet zo moeilijk als je weet hoe het moet, maar héél tijdrovend, omdat alles wegens de ronde vorm manueel gebeurde. Aan het eind van de workshop waren we nog niet half zover als gepland…
Vrijwilligers, sponsors en projectpartners
Heel veel deed ik sowieso zelf, met vrijwilligers, vaak van over heel de wereld, de ‘Roburgers’. 🙂 Die kwamen uit Argentinië, Armenië, Australië, België, Brazilië, Canada, Chili, Colombië, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Israël, Italië, Mexico, Nederland, Nieuw-Zeeland, Portugal, Rusland, Saoedi-Arabië, Spanje, USA, en Zuid-Afrika.
​
De bouw van Robur werd enkel mogelijk door al die helpende handen, van internationale vrijwilligers, bedrijven die sponsorden en mensen die financiële giften gaven, talrijke familieleden en vrienden die kwamen meehelpen en supporterden.
​
Ze zijn met veel te veel om allemaal op te noemen. Voor elk van jullie: een HARTELIJKE dankjewel!
Zo waren er ook nog het Tadelakt-Atelier (april 2019) waarbij onder andere de douche alvast gedeeltelijk waterdicht gemaakt werd op een traditionele manier van de Berbers, het Kalkpleister-Atelier, het Kalkverf-Atelier, allemaal ook met Wolf, gedeeltelijk in samenwerking met Miel Daniëls van DaServicio.
​
Ook bouwde Peter van den Berg in een ‘Atelier’ de rocket mass heater, in juli 2020, tussen twee coronagolven door. Je zou zo’n rocket mass heater kunnen vergelijken met een tegelkachel: je stookt een of twee uur per dag voor vierentwintig uur warmte, omdat er een massa is – in dit geval stroleem – die de warmte absorbeert en langzaam weer afgeeft. Het is een heel heet en dus heel zuiver en ecologisch houtverbrandingssysteem dat je zelf kunt bouwen, in elke vorm die je wenst.
Een rocket stove of een rocket mass heater verbruikt slechts 25 % hout in vergelijking met een gewone houtkachel. En aangezien Robur in een bos staat, is het hout voorhanden – geen transport nodig. Heel kleine ecologische voetafdruk.
​
Dankzij de “Ateliers” (workshops) die ik organiseerde, konden méér mensen dan enkel de vrijwilligers kennis en ervaring opdoen rond ecologisch bouwen.
En zo had Robur op Den Eik zijn eigen, ont-haastende ‘agenda’, op een menselijk ritme – alsof hij de uitvoerders tegen zichzelf wilde beschermen. Tegelijk zorgde hij ervoor dat er genoeg vrijwilligers van over heel de wereld hier hun persoonlijke, levensverrijkende ervaring konden hebben.
​
En dat verhaal gaat gewoon door (maar dan meer met vrijwilligers van hier), want restauratie en onderhoud zijn natuurlijk een onvermijdelijk onderdeel van het beheren van en zorg dragen voor een plek!
Zo geraakte Robur op een verbonden manier af met de hulp van velen – precies wat hij zelf altijd al wilde!
Wees open, wees open,
alles wordt in gereedheid gebracht
ER WORDT GEWEVEN
de mensen die nodig zijn schuiven op hun plek
in dit nieuwe geheel
- in stilte -
De geest van Den Eik
Goed doel
Ook op het juridisch-administratief vlak zaten we niet stil. In februari 2017 werd om organisatorische en financiële redenen een vzw gesticht (een vereniging zonder winstoogmerk, cfr. een stichting in Nederland) en in juni was er eindelijk ook een website, allemaal dankzij enthousiaste, betrokken helpers.
Begin 2018 kwam de officiële erkenning als ‘goed doel’ door de Koning Boudewijnstichting.
​
De KBS kende ons een projectrekening toe, zodat giften aftrekbaar werden voor de belastingen, en dat voor de duur van de bouw. De giften mochten enkel dienen om Robur af te krijgen. Eind 2022 was het zover, en werd de projectrekening stopgezet.
​
We onderzoeken op welke andere manier de KBS de werking van de vzw kan steunen.
Op Den Eik ging en gaat alles trouwens ongelooflijk mooi, in mijn ervaring althans. Er zijn echt heel wat momenten dat ik het idee heb dat alles op een véél hoger plan buiten mij om geregeld wordt, dat de verwezenlijking van dit project onbewust ‘geleid’ wordt, dat alles waar ik zelf geen controle over heb ‘volgens plan’ in orde wordt gemaakt. En dat geldt zowel voor de mensen die ik mag ontmoeten als voor allerlei gebeurtenissen: er heerst een synchroniciteit waar ik geen vat op heb, en die een essentiële rol blijkt te spelen in het manifesteren van Robur en het uitbouwen van de werking van de vzw.
​
Die hele ervaring gaf mij al tijdens het bouwen een bemoedigende kick, het spoorde mij – en later ook anderen! – aan om door te gaan. Mee dankzij de gedragen steun van familie en vrienden, van alle ‘Roburgers’, werd Robur steeds meer ook in de materie werkelijkheid!
Een oefening in focussen en loslaten tegelijk
De bouw van Robur op Den Eik was voor mezelf een oefening in focussen en loslaten tegelijk. De stroom van het leven, het verschil tussen gestresseerd bezig zijn en een avontuur beleven. Den Eik staat voor genieten. En voor wie graag presteert: alleen al spelend!
En nu… Zullen er genoeg middelen en mensen ter plekke mee zorgen voor de werking van Robur op Den Eik vzw? De vzw vond alvast genoeg fondsen om deze droom waar te maken, en het komt er nu op aan om ook de werking van de vzw te verzekeren.
Niemand kan de toekomst voorspellen, en er wordt altijd op de een of andere manier voor ons gezorgd. Daar durf ik op te vertrouwen. Mijn taak beschouw ik als volbracht. Nu is het aan anderen om het project uit te bouwen en voort te zetten.
​
Als dit goede doel echt gesteund moet worden zal dat ook gebeuren!